رویداد «جامعه حرف می‌زند»
جامعه حرف می‌زند
نقش پژوهش اجتماعی در روابط عمومی مدرن
اعتماد، شکاف اجتماعی و صداهای شنیده‌نشده؛ بازتعریف روابط‌عمومی با تکیه بر علوم اجتماعی
رویداد تخصصی «نقش پژوهش اجتماعی در روابط عمومی مدرن» در تاریخ 31 اردیبهشت ماه با حضور جمعی از صاحب‌نظران حوزه ارتباطات، جامعه‌شناسی، پژوهش و برند با هدف بررسی نقش علوم اجتماعی در بازتعریف کارکردهای روابط‌عمومی در محل خانه سرو برگزار شد. طراحی شده بود. این رویداد با همکاری گروه کسب‌وکارپژوهیِ گوی و خانه‌ی سرو بخشی از سلسله‌نشست‌های علمی گروه کسب و کارپژوهی گوی در حوزه بازنگری در ارتباطات سازمانی است، با استقبال پژوهشگران، مدیران و متخصصان ارتباطات مواجه شد.
بی‌اعتمادی جامعه نتیجۀ سال‌ها روایت‌سازی یک‌طرفه، پنهان‌کاری و فقدان گفت‌وگو
در این رویداد، امیرحسن موسوی، متخصص روابط‌عمومی، با نگاهی انتقادی به وضعیت فعلی روابط‌عمومی در ایران گفت:
«ما امروز با مخاطبی مواجه‌ایم که نه‌تنها بی‌اعتماد، بلکه گاه بی‌تفاوت شده است. این بحران، نتیجه سال‌ها روایت‌سازی یک‌طرفه، پنهان‌کاری و فقدان گفت‌وگوست. روابط‌عمومی اگر بخواهد کارکرد واقعی خود را بازیابد، باید به زبان جامعه مسلط شود و آن را بشنود، نه فقط خودش را تبلیغ کند.»
نقش تحلیل‌گر اجتماعی در روابط عمومی
او تأکید کرد که بسیاری از روابط‌عمومی‌ها همچنان در نقش بازوی تبلیغات باقی مانده‌اند و نه مرجع گفت‌وگو با جامعه:
«ما به روابط‌عمومی‌ای نیاز داریم که نقش تحلیل‌گر اجتماعی ایفا کند؛ مخاطب را بشناسد، نیازهایش را بفهمد و زبان روایت مؤثر را یاد بگیرد. بدون این‌ها، هر اقدام ارتباطی در نهایت به شعار تقلیل پیدا می‌کند. اگر روایت‌گری ما صرفاً بر مبنای دستور مدیران یا مصلحت‌سنجی‌های مقطعی باشد، نه‌تنها اعتماد عمومی ترمیم نمی‌شود، بلکه گسل‌های ارتباطی تعمیق خواهد یافت. مخاطب امروز نیاز به صداقت، شفافیت و مشارکت دارد.»
پیوند ساختاری روابط‌عمومی‌ها با نهادهای علمی و پژوهشی
موسوی با ارائه یک افکارسنجی سراسری از سوی شرکت دیجیکالا و ایسپا، میزان شناخت، اعتماد و رضایت مردم نسبت به برند دیجیکالا را بیان کرد. بر اساس این یافته‌ها، 81٪ از مردم ایران دیجیکالا را میشناسند و 62.7٪ آن را برند معتبر و خوشنامی میدانند. همچنین، بیش از 78٪ از مشتریان این پلتفرم تجربه خریدی خوب یا بسیار خوب داشته‌اند؛ آماری که اهمیت اعتماد به برند را در اقتصاد دیجیتال برجسته می‌کند. وی در ادامه گفت «تا زمانی که علوم اجتماعی در فرایندهای ارتباطی ما جایی نداشته باشد، همچنان در سطح باقی خواهیم ماند. پژوهش، پیش‌نیاز هر گفت‌وگوی موفق با جامعه است.»
فعالیت تعاملی، طراحی‌ای جدید در رویداد از سوی گروه کسب‌وکارپژوهی گوی
در ادامه در بخش بعدی این نشست فعالیتی تعاملی طراحی شده بود. شرکت‌کنندگان در رویداد به صورت گروه‌‌بندی شده با وضعیتی فرضی از یک بحران مواجه بودند و یک گروه به داوری دو گروه دیگر پرداخت. در هر گروه تعدادی کارت مربوط به ابزارهای علم اجتماعی و تعدادی کارت با محتوای آمارها و داده‌های اجتماعی از منابع معتبر بین گروه‌ها توزیع شد. در نهایت با استفاده از این کارت‌ها هیئت ژوری بین دو گروه داوری کرد که کدامیک استفاده درست‌تر و بیشتری از داده‌ها، پژوهش‌ها و ابزارهای علوم اجتماعی برای نوشتن سناریوی روابط عمومی کرده است. این فعالیت تعاملی با استقبال شرکت‌کنندگان مواجه شد.
شنیدن صدای جامعه برای ایجاد اعتماد و همدلی
در این رویداد، نفیسه آزاد، مدیرعامل گروه کسب‌وکارپژوهی گوی، با نگاهی جامعه‌شناختی به روابط‌عمومی گفت:
«جامعه در حال صحبت کردن است. ما می‌توانیم این صدا را نشنویم یا نادیده بگیریم، اما آن صدا خاموش نمی‌شود. صدای جامعه از سبک زندگی، انتخاب‌ها، اعتراضات و حتی بی‌تفاوتی‌هایش بیرون می‌آید. اگر این صدا شنیده نشود، هر تصمیم‌گیری‌ای کور و ناکارآمد خواهد بود. ما باید اعتماد بسازیم، همدلی ایجاد کنیم، و مهم‌تر از همه، جامعه را بفهمیم.»
فهم زندگی روزمره، ارزش‌ها و دغدغه‌های مردم با پژوهش اجتماعی عمیق
مدیرعامل گروه کسب‌وکارپژوهی گوی افزود:
«یکی از مشکلات جدی در طراحی مداخلات ارتباطی در ایران، فقدان شناخت عمیق از مخاطب است. اگر ما جامعه را فقط از طریق نظرسنجی‌های شتاب‌زده یا تحلیل شبکه‌های اجتماعی بشناسیم، در عمل درکی سطحی خواهیم داشت. پژوهش اجتماعی عمیق، فهم بافت زندگی روزمره مردم، ارزش‌ها، دغدغه‌ها و زخم‌های تاریخی‌شان را برای ما روشن می‌کند. تا زمانی که رابطه میان جامعه و نهادهایش بر مبنای شنیدن و اعتماد نباشد، هیچ ارتباطی پایدار نخواهد بود. روابط‌عمومی امروز باید پیش از آن‌که روایت‌گر باشد، شنونده‌ای فعال باشد. مردم نیاز دارند حس کنند دیده می‌شوند، نه اینکه فقط هدف اقناع‌اند.»
